වර්තමාන සන්දර්භය තුළ ආහාර පරිභෝජනය පිටුපස සිටින මානසික කාරණා වඩා ශක්තිමත් යැයි ඔබ සැමවිටම සිතනවාද? නැත්නම් අපි එය අමතක කර කනවද? ආහාර පරිභෝජනය කිරීමේ භෞතික අපේක්ෂාවන් ගැන අප සාකච්ඡා කළ පරිදි,ආහාර ගැනීමේ (food consumption) මානසික කාරණා (cognitive drivers) ගැන අවංකව සිතා බලමු.
ශිෂ්ටාචාර ගත වීම් තුළ මිනිසාගේ මූලික අරමුණ ජීවත්වීම සඳහා ආහාර සොයා යාමේ අවදිය පසුකර ඇත.වානර අවදියේදී අසනීප යැයි හැඟෙන්නේ නම් මිස ආහාර වල ශාරීරික කාර්යයන් සියලු කරුණු සැලකිල්ලට නොගෙන මිනිසා ආහාරයට ගත් බව මට උපකල්පනය කළ හැකිය.
වර්තමානයේදී, ආහාර සොයා ගැනීමට දඩයම කිරීම වෙනුවට ජීවිත කාලය තුළ තවත් බොහෝ දේ දඩයම් කිරීමට හා අහාර වෙනුවට ඒවා හොවමරු කර ගැනීමට මිනිසා පෙළබි ඇත. නූතන මිනිසා ආහාර පරිභෝජනයෙන් මානසික තෘප්තියක් ලබා ගැනීමට නැඹුරු වේ. එය වෙනත් දෙයක් නැතිවීම හෝ ලබාගැනීම වෙනුවෙන් කරන කාර්යක් දැයි විටකදී සිතේ.
ආදිතමයන් යම් ආකාරයක ආහාරයක් සපයා ගැනීමට හැකි වීම ගැන ආඩම්බරයෙන් සතුටින් මෙනම ආහාද පැහැර ගනී යන සැකයෙන් ආහාර භුක්ති වින්දා විය හැක. මෙය අද කාලයට වඩා බොහෝ වෙනස් ද සමානද ? මේ වෙනස්කම් වලට බලපෑ හේතු ගැන අපි දැන් කතා කරමු.
රිදීම හා කාන්සිය
ආදී මානවයන් ආහාර ගත්තේ බඩගින්න දැනීමේ වේදනාව නිවා ගැනීමට පමණක් නම් අපි විවිධ ආහාර වර්ග තෝරන්නේ ඇයි? මානව වෙනස්වේදී පිසූ අහාර වලට හුරු වුනේ අපි ක්රමයෙන් ආහාර වල රසයට නැබුරු වූ නිසා විය හැක. මන්ද යත් ආහාර වල රසය මඟින් ආහාර පිලියල කිරීමට ගිය වේදනාව සමනය වන නිසාය.
ආහාර පරිභෝජනය කිරීමේ පුරුද්ද දැන් අපගේ රස අංකුර උත්තේජනය කිරීමෙන් තාවකාලිකව අනෙකුත් සියලුම රාජකාරිවලින් ආතතිය දුරු කිරීමේ ක්රමය ලෙස සැලකිය හැකිය.අපේ අතේ ඇති ආහාර නැතිවීම ගැන අපි කනස්සල්ලට පත්වීම ඉතා කලාතුරකිනි? එබැවින් එදිනෙදා රාජකාරි නිසා ඇති වන මානසික වේදනාව මඟහරවා ගැනීම සඳහා බොහෝ දෙනා ආහාරයට ගත හැකිය.
මුදල් ඇත්නම් ආහාර සකසාම ඇත.අපගේ ආදායම් මාර්ග සුරක්ෂිත කර ඇත්නම්, ආහාර නිෂ්පාදනය ගැන අපි කරදර නොවන්නෙමු. ඒ නිසා අපි ප්රධාන වශයෙන් ආහාර ගන්නේ කුසගින්න වේදනාව මඟහරවා ගනිමින් ආතතිය අවම කිරීම සඳහා ය.අතීතයේ තනි තනිව ආහාර ලුහුබැඳීම සඳහා වැය කළ ශක්තියට කුමක් සිදුවේද? සිතා බැලීම සුදුසුය.
අවදානය
අතීතයේ මානවය අවදානයෙන් ආහාර ගත්තාදැයි සිතීම අපහසුය. නමුත් ආහාර වල රසය පිළිබද අනිවාර්යෙන් එක මොහොතක හෝ අවදානය යොමු විය යුතුය.ආරක්ෂාව පසෙකින් තැබුවොත් අද අපිට අවධානය යොමු කල යුතු දේ බොහෝ යයි සිතුවොත් එය නිවැරදි වේ . විශාල පරිශ්රමයකින් තොරව අපට දැනෙන සෑම අවස්ථාවකම කුසගින්න තුරන් කිරීම සඳහා අපි ආහාර අනුභව කරමු.
එවැනි වේලාවක අප කන්නේ කුමක් ද, කොපමණ ප්රමාණයක් ද, කුමන අවධියක ද යන්න පිළිබඳව හොඳ අවධානයක් යොමු නොකර ආහාර අනුභව කළ හැකිය. පරිභෝජනය කරන විට අවධානය යොමු කළ යුතු වෙනත් බොහෝ දේ නිසා මිනිසුන්ට නිවසේදී හෝ අවන්හලක පවා අවධානය යොමු කර ආහාර ගනීද යන්න සැක සහිතය. ආහාර වලින් අපේ ශරීරයට සලසන සහය පමණක් නොව විඩාව නිවා ගැනීමද මෙමගින් කොතරම් දුරට වෙනස් වී ඇතිද ?
අහාර පාන ගැනීමට විශේෂ වෙළද දැන්වීම් ඇති මේ කාලයේම අපට බොහෝ දේ පිලිබඳ අවදානය යෙදවීම ගැන සිතිය යුතුය. අතිතයේ අප විශේෂ වෙළද දැන්වීම නොවුවත් වෙනත් අයෙක් පිසූ අහාර කන්නට කැමතිය. එය මනස අවදානයට යෙදවිම කොටසකි.
නම්යශීලී නොවන පරිසරයෙන් සිදුවන බලපෑම
අතිතියේ මිනිසාට පරිසරයෙන් ඇතිවන විවිධ බලපෑම් හමුවේ සංක්රමණය වුවා විටය හැක.සමුහයක් ලෙස අහාර ගත්තා විය හැක. මෙය ආහාර ගන්නා ප්රමාණය හා ආකාරය ඒ කාලෙත් තීරණය කළා.
ශ්ෂ්ටාචාරගත වීමත් සමඟ මින්සගේ පරිබෝජන රටාවට සමාජ පන්ති බලපෑ අතර ඉන්පසු රැකියාවේ සොභාවයද බලපෑම් කරන ලදී. අද මිනිසුන්ට විවිධ වටපිටාවලට මාරුවීමට හෝ වෙනස් වීමට සිදුවිය හැකි අතර එමඟින් ආහාර වර්ග සහ ආහාර ප්රභවයන් වෙනස් කිරීමට ඔවුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියි.
මිනිසුන් ඒකක ලෙස ස්වාධීන වුවද, ඔවුන් ස්වාධීන යැයි කීමට ඔවුන්ට හැකිද? පරිසරයට අනුවර්තනය වීමට ගන්නා උත්සාහය ආහාර පරිභෝජනය සහ ආහාර පුරුදු බොහෝදුරට වෙනස් කල යුතුය.මෙය සෙමින් සිදු වුවක් දැන් වේගයෙන් සිදුවන්න්නක් බවට මට හැඟෙ
මානසික රෝග
නූතන මිනිසා භෞතික පෙනුම සැලකිල්ලට ගනිමින් ආහාර පාලනය කළ හැකිය.ශිෂ්ටාචාර ගතවන මිනිසාට මෙය අලුත් දෙයක් යයි සඳහන් කල නොහැක.බොහො දෙනා තම පෙනුම ගැන සැලකිලිමත් වේ.නව මාධ්ය විසින් වේගවත් කරන ලදී. එවැනි ක්රියාකාරකම් ශරීර කාය වර්ධන නඩත්තුව හා ආහාර පරිභෝජනය මගින් සිදුකරන නියාමන කාර්යයන් කෙරෙහි සෘජුවම බලපායි.
තවද, කාර්මිකකරණ සංස්කෘතීන් සමඟ අපගේ මානසික අවශ්යතා වෙනස් වීම මිනිසුන්ගේ මූලික අවශ්යතා සමහරක් පරිභෝජනය කිරීමේ හැකියාව වෙනස් කර ඇත. එය ආහාර පරිභෝජනයට බලපාන මානසික රෝග ඇති කරවන්නට ඇත.
අවසාන වශයෙන්, බොහෝ අය ආහාර ගැනීමේ භෞතික භූමිකාව ගැන දැන සිටිය හැකි අතර, එබැවින් මිනිසුන්ගේ වර්තමාන මානසික තත්වය හඳුනා ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ.
ආහාරවල ශාරීරික හා මානසික භූමිකාව සමතුලිතව ක්රියා කිරීමට එය අවසර දෙයිද? ආහාර ක්රියාකාරකම් සඳහා මානසික බලපෑම දකින අතරම ශාරීරික ක්රියාකාරකම් සඳහා අවශ්ය ආහාර සැපයීමට ලෝකයේ පුරුදු කරන කරමයක් හඳුන්වා දීමට මම කැමැත්තෙමි.